Σχετικά με τη μακροζωία στην Ικαρία
Πολυσυζητημένη η μακροζωία των Ικαριωτών τα τελευταία χρόνια & πολλοί αυτοί που έρχονται στην Ικαρία για να μάθουν το μυστικό και αν δυνατόν να πάρουν μερικά “ελιξήρια μακροζωίας” μαζί τους στη βαλίτσα, φεύγοντας από το νησί.
Πολλάκις μ’έχουν ρωτήσει και εμένα, απλοί επισκέπτες ή δημοσιογράφοι σχετικά με τα βότανα του τόπου, το μέλι και το κρασί και γενικότερα τη διατροφή των ντόπιων. Όμως όσο και αν μια ισορροπημένη διατροφή είναι σημαντικό πράγμα, θεωρώ πως δεν είναι ο μόνος λόγος που οι Ικαριώτες φτάνουν ή ξεπερνούν τον έναν αιώνα ζωής.
Ένας λόγος πολύ απλά έχει να κάνει με τη λεγόμενη φυσική επιλογή. Η Ικαρία παλιότερα είχε περάσει μεγάλες περιόδους φτώχειας και πολύ λιτής ζωής, το φαγητό ήταν λιγοστό και ακόμα και αυτό για να το αποκτήσεις ήθελε πολύ κόπο. Σε τόσο δύσκολους καιρούς και η παιδική θνησιμότητα ήταν μεγαλύτερη, αλλά και γενικότερα επιβίωναν μόνο όσοι είχαν γερή κράση, αλλά και όσοι ήταν αρκετά ευέλικτοι και πολυμήχανοι. Όσοι κατάφεραν να επιβιώσουν όλης αυτής της κακουχίας, είναι και εκείνοι που είναι και αρκετά γεροί για να φτάσουν σε βαθιά γεράματα υγιείς και με το μυαλό τους συνήθως να δουλεύει ακόμα ξυράφι.
Ένας ακόμα λόγος που συμβάλλει στο να μένουν οι ντόπιοι δραστήριοι και ικανοποιημένοι είναι το γεγονός ότι συνήθως έχουν ακόμα τουλάχιστον έναν λαχανόκηπο και μερικές κατσίκες και κότες να φροντίζουν. Άλλοι πάλι, όπως η Kα Ιωάννα η υφάντρα, που είναι 107 ετών, ακόμα πηγαίνει και υφαίνει και μαθαίνει την τέχνη σε όποιον ή όποια ενδιαφέρεται να τη μάθει. Αρκετοί ηλικιωμένοι προσέχουν τα εγγόνια τους. Ούτε λίγο ούτε πολύ, οι μεγάλοι άνθρωποι ακόμα είναι χρήσιμοι στον εαυτό τους, στην οικογένεια τους και στην κοινωνία και αυτό δεν τους δίνει μόνο ευχαρίστηση, αλλά και παραπάνω ζωή.
Επίσης δεν σταματά ούτε η κοινωνική ζωή των μεγάλων ανθρώπων. Και στο καφενείο πηγαίνουν ακόμα και στο γείτονα και σε όλες τις χοροεσπερίδες και τα πανηγύρια. Και όχι μόνο συναντάνε εκεί γνωστούς και φίλους, αλλά χορεύουν κιόλας έως αργά τη νύχτα. Βάλς, τανγκό και φοξ τροτ. Εκεί που οι συνομήλικοί τους στις μεγάλες πόλεις συχνά ξεροσταλιάζουν σ’ένα μπαλκονάκι περιμένοντας να περάσει κάποιος περαστικός να τον ρωτήσουν τι ώρα είναι για ν’ανταλλάξουν και καμιά κουβέντα ακόμα, η κοινωνική ζωή των Ικαριωτών συνεχίζει να είναι ακόμα πολύ πιο πλήρης.
Μια ακόμα συνέπεια του γεγονότος ότι είναι ακόμα δραστήριοι και συμμετέχουν στην κοινωνική ζωή, είναι ότι δεν τους μένει και πολύς χρόνος να ασχολούνται με μικροπροβλήματα στην υγεία τους και έτσι αφού δεν τρέχουν όλη την ώρα στους γιατρούς, δεν καταλήγουν να τρώνε και πιο πολλά φάρμακα από φαγητό.
Και επειδή οι δυσκολίες είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με τη ζωή των Ικαριωτών, φροντίζουν να έχουν χαλαρούς ρυθμούς και να μην αγχώνονται για μικροπράγματα, έτσι ώστε να κρατάνε δυνάμεις για τις πραγματικές δυσκολίες. Όπως λέει χαριτολογώντας στους τουρίστες ο μελισσοκόμος δάσκαλος μου όταν τον ρωτάνε για την ώρα “Ώρα? Τι είν’ αυτό? Μου αρκεί να ξέρω τι μήνας είναι!”.